Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και απειλεί –μαζί με τον υπερπληθυσμό– την αγροτική παραγωγή, εξυφαίνοντας τις επόμενες μεγάλες επισιτιστικές κρίσεις. Ειδικά το ευαίσθητο ελληνικό οικοσύστημα επηρεάζεται σοβαρά, σύμφωνα με όλες τις διεθνείς και ελληνικές εκθέσεις, από την αύξηση της θερμοκρασίας και των ημερών καύσωνα, των ραγδαίων βροχών αλλά και των ημερών ανομβρίας, που θα μειώσουν την αφθονία των ειδών, θα υποβαθμίσουν τα εδάφη και τα νερά, θα μετατοπίσουν χωρικά τις καλλιέργειες, θα ευνοήσουν την εξάπλωση ασθενειών, την εμφάνιση τοξικών φυτών.
Ενάντια στις διαφαινόμενες κρίσεις στα τρόφιμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εχει χρηματοδοτήσει και χρηματοδοτεί μέσω του Horizon 2020, δέσμη έργων ευφυούς γεωργίας και γεωργίας ακριβείας, αρκετά από τα οποία «τρέχουν» με συντονιστή ή εταίρο τη χώρα μας. Όλα τα τεχνολογικά μέσα, τα οποία ενσωματώνονται στις υφιστάμενες γεωργικές πρακτικές, χρησιμοποιούνται ενάντια σε ενδεχόμενη έλλειψη προϊόντων, στην υποβάθμιση της ποιότητάς τους και στην άνοδο του κόστους παραγωγής τους.
Τα μέσα
Δορυφορικά συστήματα, τηλεπισκόπηση, γεωπληροφορική, μεγάλα δεδομένα, Διαδίκτυο των πραγμάτων (ΙοΤ), συστήματα αυτόματης έρευνας και ελέγχου της θερμοκρασίας και της υγρασίας στο χωράφι ή στο θερμοκήπιο, νευρωνικά δίκτυα για την πρόβλεψη της ρύπανσης των υπόγειων υδάτων, ρομπότ που εκτελούν τυποποιημένες εργασίες, μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, τεχνολογίες τρισδιάστατης απεικόνισης, πολυφασματικοί αισθητήρες, τρακτέρ χωρίς οδηγό αλλά με μηχανική όραση, ραντάρ, GPS και διασύνδεση με το Διαδίκτυο, χρησιμοποιούνται για την πιο αποδοτική χρήση των φυσικών πόρων και την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον.
Δηλαδή, ένα σύνολο μηχανημάτων που διασυνδέονται μεταξύ τους και λειτουργούν αυτόματα, παρακολουθεί την εξέλιξη των καλλιεργειών και παρεμβαίνει όπου χρειάζεται. Μηχανές σπέρνουν ή φυτεύουν με ακρίβεια (αφού πρώτα αισθητήρες έχουν αναλύσει την πυκνότητα, την υγρασία, τις θρεπτικές ουσίες στο έδαφος και έχουν υπολογίσει σε ποιο σημείο και σε πιο βάθος θα εισαχθεί ο σπόρος, σε ποιες ακριβώς αποστάσεις θα τοποθετηθούν τα φυτά), αρδεύουν όποτε και όσο ακριβώς χρειάζεται, συλλέγουν και διαλέγουν τους καρπούς. Ρομποτικά μηχανήματα εντοπίζουν προβλήματα πριν αυτά εκδηλωθούν, εξαλείφουν ζιζάνια, παρεμβαίνουν αποκαθιστώντας τη διατροφική ισορροπία και υγεία των εδαφών, προλαβαίνουν την εξάπλωση ασθενειών, μειώνοντας την ανάγκη για επιβλαβή φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Τεχνολογίες 3D απεικόνισης συμβάλλουν στην ορθολογική διανομή των καλλιεργειών, συστήματα ελέγχουν τη χρήση νερού και την απορροή τοξικών συστατικών, βοηθούν στην αποκατάσταση υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων.
Τεράστια ποσά επενδύονται στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στον υπόλοιπο κόσμο για την ανάπτυξη των βέλτιστων πρακτικών και ποικιλιών που θα αντέξουν στην κλιματική αλλαγή. Το οικονομικό μέγεθος της έξυπνης γεωργίας, σύμφωνα με τη Statista, αναμένεται να αυξηθεί από 9,58 δισ. δολάρια το 2017 σε 23,14 δισ. δολ. το 2022, και η γεωργία ακριβείας, που αποτελεί συνιστώσα της έξυπνης γεωργίας και χρησιμοποιεί την τεχνολογία για τη μείωση των εισροών (σπόρων, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, νερού), από 5,09 εκατ. δολάρια το 2018 σε 9,53 δισ. δολάρια το 2023. Επίσης, η αξία του παγκόσμιου αγροτικού Διαδικτύου των πραγμάτων αναμένεται να αυξηθεί από 3,63 δισ. δολάρια το 2015 σε 21 δισ. το 2022 και οι αυτόματες γεωργικές συσκευές του Διαδικτύου των πραγμάτων από 17 εκατ. το 2016 σε 27,4 εκατ. συσκευές το 2021.
To άρθρο είναι της Τασούλας Καραϊσκάκη από την Καθημερινή.