Ο COVID-19 οδήγησε σε μία τεραστίων διαστάσεων ανθρώπινη τραγωδία, με συνέπειες που εκτείνονται και στην παγκόσμια οικονομία. Θεσμικοί φορείς, αλλά και επιχειρήσεις, ήδη κινούνται προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός ανθεκτικότερου συστήματος που θα επιτρέψει στην κοινωνία να ανακάμψει.
Η μετάβαση από μία γραμμική οικονομία σε μια κυκλική οικονομία, αποτελεί τον αποδοτικότερο τρόπο για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας έναντι μελλοντικών προκλήσεων. Το International Resource Panel[1] των Ηνωμένων Εθνών υπολόγισε ότι η στροφή σε μία κυκλική οικονομία, θα μπορούσε να αυξήσει το μέγεθος της παγκόσμιας οικονομίας κατά 2 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2050.
Συνεπώς, πρέπει άμεσα να γίνει κατανοητή στις επιχειρήσεις η λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην “υγεία” του περιβάλλοντος και της κοινωνίας, και την εταιρική “υγεία” – τα εταιρικά κέρδη, καθώς σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων εξαρτάται άμεσα ή έμμεσα από τους φυσικούς πόρους. Η προσέγγιση αυτή για ένα εναλλακτικό μέλλον βασισμένο στη βιώσιμη ανάπτυξη, δημιουργεί νέες τάσεις στην παραγωγή, στη διανομή και στην κατανάλωση. Για το λόγο αυτό, πολλές εταιρείες παγκοσμίως στρέφονται ήδη σε ανθεκτικά σε σοκ επιχειρηματικά μοντέλα (π.χ. ανακύκλωση προϊόντων, sharing platforms, καθαρές μορφές ενέργειας κ.α.).
Η κρίση που βιώνει ο οικονομικός κόσμος λόγω του COVID-19 ασκεί ασφαλώς πίεση. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι επιχειρήσεις να δεσμευτούν για βιωσιμότητα, ούτως ώστε να επιβιώσουν. Οι επιχειρήσεις αναρωτώνται πως η επένδυση κεφαλαίων στη βιωσιμότητα, είναι δυνατό να αποφέρει εταιρικά κέρδη. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δίνεται από τις εταιρείες που πρωτοπορούν. Φανταστείτε πως επενδύετε 1.000,00€ σε μετοχές εταιρειών Global 100[2] το 2005 (πρώτο έτος έκδοσης σχετικής λίστας). Δέκα χρόνια μετά, τα κέρδη που θα είχατε από ρευστοποίηση των εν λόγω μετοχών θα ήταν περί των 1.320,00€. Αν το ίδιο κεφάλαιο είχε επενδυθεί σε άλλες εταιρείες ενός τυπικού Fund, τα κέρδη σας θα ήταν μικρότερα κατά 22% (1.080,00€).
Πώς όμως μία επιχείρηση είναι δυνατό να αποκτήσει αυτήν την υπεραξία;
- Η περιβαλλοντική ευαισθησία του καταναλωτικού κοινού ενθαρρύνει “πράσινες” επιχειρηματικές προσεγγίσεις και προσφέρει ένα αυξημένο brand recognition και ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
- Τακτικές όπως ανακύκλωση, επανάχρηση, επανάκτηση, έχουν σαν αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους παραγωγής
- Η πράσινη εφοδιαστική αλυσίδα και η γειτνίαση παραγωγού – μεταποιητή – εμπόρου, είναι δυνατό να μειώσει δραστικά τα κόστη διάθεσης
- Η στροφή σε καθαρές μορφές ενέργειας, αποτελεί ένα καθοριστικό παράγοντα για τη μείωση των φόρων και των επιβαρύνσεων
- Ο σεβασμός στο περιβάλλον και στους νόμους που έχουν δημιουργηθεί για την προστασία του, προστατεύει τις επιχειρήσεις από την επιβολή προστίμων για περιβαλλοντικές παραβάσεις
Πώς μία Μικρομεσαία Επιχείρηση μπορεί να ενσωματώσει στην κουλτούρα της μία βιώσιμη στρατηγική, ούτως ώστε να καταστεί «πράσινη», αλλά και ωφελημένη οικονομικά;
- Υιοθέτηση Προτύπων ISO
Η σειρά προτύπων ISO 14000 * προωθεί αποτελεσματικά συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης σε οργανισμούς παρέχοντας αποδοτικά εργαλεία για τη διαχείριση του περιβάλλοντος. Τα πρότυπα αυτά καλύπτουν ένα σημαντικό εύρος δραστηριοτήτων και λειτουργιών, όπως ο οικολογικός σχεδιασμός των μεταποιητικών μονάδων, βιομηχανιών και υποδομών, η διαχείριση της ενέργειας κ.α. Παρά το γεγονός πως η υιοθέτησή τους εξακολουθεί να είναι εθελοντική, ένας αυξανόμενος αριθμός οργανισμών συμβάσεις αποκλειστικά με πιστοποιημένες εταιρείες.
- Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
Οι επιχειρήσεις σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση φέρουν ευθύνη για την επίδραση που έχουν στην κοινωνία. Οι επιχειρήσεις πρέπει να καθορίσουν ένα σαφή κώδικα και να περιγράψουν τις προθέσεις τους σχετικά με την κοινωνία και το περιβάλλον, να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα δράσεων σχετικά με τις προθέσεις τους και να ενσωματώσουν την ΕΚΕ στην καθημερινότητά τους. Ως πυξίδα και χάρτης στην προσπάθεια αυτή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ISO 26000 για την Κοινωνική Υπευθυνότητα.
- Επενδύσεις σε Καθαρές Μορφές Ενέργειας και Εξοικονόμηση Ενέργειας
Η μείωση του ενεργειακού κόστους, στρέφει όλο και περισσότερες εταιρείες στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για ιδιοκατανάλωση. Η επένδυση σε ήπιες μορφές ενέργειας (π.χ. εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ), αλλά και οι επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας (π.χ. αντικατάσταση λαμπτήρων, εγκατάσταση συστημάτων BEMS κ.α.), μειώνουν δραστικά το κόστος παραγωγής των επιχειρήσεων, αυξάνοντας σημαντικά την κερδοφορία τους. Οι επενδύσεις αυτές είναι δυνατό να αποτελέσουν αντικείμενο επενδυτικών σχεδίων στο πλαίσιο του Νέου Αναπτυξιακού Νόμου και του ΕΣΠΑ και να ενισχυθούν.
Η ανησυχία των επιχειρήσεων σχετικά με το περιβάλλον αποτελεί ένα φαινόμενο που έκανε την εμφάνισή του μόλις τις τελευταίες δεκαετίες. Η αναζήτηση ωστόσο ενός μακροπρόθεσμου οικονομικού οφέλους αποτελεί μία πολύ παλαιότερη ιδέα. Ο συνδυασμός αυτών μας οδηγεί στο μέλλον.
2*
[1] Bringezu, Stefan, et al. “Assessing Global Resource Use: A System Approach to Resource Efficiency and Pollution Reduction.” (2017).
[2] Πρόκειται για λίστα με τις 100 Εταιρείες με την καλύτερη επίδοση σε θέματα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας (https://www.corporateknights.com/reports/global-100)
