Η ανάγκη να αντιμετωπιστεί η πολυδιάστατη κρίση που προκάλεσε η πανδημία COVID-19, έθεσε στο περιθώριο αρκετά διαχρονικά κοινωνικοοικονομικά προβλήματα, όπως η αλματώδης αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι παραδοσιακές προσεγγίσεις στη γεωργική παραγωγή αδυνατούν να ανταποκριθούν στη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση τροφίμων. Ο όρος αγροδιατροφή 4.0 (agri-food 4.0) περιγράφει μια δέσμη επαναστατικών τεχνολογιών (διαδίκτυο των πραγμάτων, ανάλυση δεδομένων μεγάλης κλίμακας, τεχνητή νοημοσύνη, blockchain) που αφορούν στην πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση και το εμπόριο των τροφίμων και αναμένεται να αυξήσει τις παραγόμενες ποσότητες αγροδιατροφικών προϊόντων και να διευκολύνει το εμπόριο τους. Επιπλέον, οι καταναλωτές αποδίδουν όλο και περισσότερη σημασία στην προέλευση, την ιχνηλασιμότητα, την υγιεινή και την ανώτερη ποιότητα των αγροδιατροφικών προϊόντων.
Η πολυεπιστημονική ιχνηλασιμότητα συνδυάζει προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες (όπως το διαδίκτυο των πραγμάτων, η τεχνητή νοημοσύνη, και το blockchain) με σύγχρονες μεθόδους ανάλυσης του DNA προκειμένου να παράσχει μια αδιαμφισβήτητη διερεύνηση του ελέγχου της ταυτότητας, της προέλευσης και της αυθεντικότητας των τροφίμων και να εφαρμοστεί και να αναπτυχθεί ένα αποτελεσματικό και πλήρες σύστημα ιχνηλασιμότητας σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα αγροδιατροφικών προϊόντων.
Η αξιοποίηση μοριακών αναλύσεων DNA συνιστά μια καινοτόμο προσέγγιση που εφαρμόζεται για την ιχνηλασιμότητα του ελαιολάδου. Προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητά της είναι η καταχώρηση των ποικιλιών ελιάς και των χαρακτηριστικών τους με συστηματικό τρόπο σε μια βάση δεδομένων. Η χρήση ετικετών μοριακής ανάλυσης DNA δεν θα επιτρέψει απλά και μόνο την πιστοποίηση της αυθεντικότητας του ελαιολάδου αλλά θα αποτελέσει παράγοντα διαφορποίησής του και μια πιο αξιόπιστη τεκμηρίωση της προστιθέμενης αξίας του, διευκολύνοντας τις εξαγωγές και την υψηλότερη τιμολόγησή του.
Πηγή: Ben Ayed, R.; Hanana, M.; Ercisli, S.; Karunakaran, R.; Rebai, A.; Moreau, F. Integration of Innovative Technologies in the Agri-Food Sector: The Fundamentals and Practical Case of DNA-Based Traceability of Olives from Fruit to Oil. Plants 2022, 11, 1230. https://doi.org/10.3390/plants11091230