Απόσπασμα από το εργαστήριο για το Internet of Food Alliance (InoFA)
«Εισαγωγή στην θεωρία και πρακτική των clusters»
Εισηγητής: Δρ Μιχάλης Καθαράκης 9.12.2020 για το InoFA
Επιμέλεια Νίκος Κυριακίδης
Cluster: Μια μη τυχαία χωρική συγκέντρωση οικονομικής δραστηριότητας
(Ellison 1997)
Τα cluster γενικά
Με τον όρο «Cluster» ή “συστάδα” αναφερόμαστε σε ομάδα ανταγωνιστικών επιχειρήσεων, συνήθως εγκατεστημένων σε γειτνιάζουσες περιοχές, οι οποίες αλληλεπιδρούν με στόχο την επίτευξη οικονομιών κλίμακας, την πρόσβαση σε πόρους, την άμεση και έγκαιρη πληροφόρηση και γενικότερα την ανάληψη πρωτοβουλιών για τη μείωση του κόστους παραγωγής, τη βελτίωση της λειτουργίας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων – εταίρων.
Στο κλάστερ κάθε μέλος είναι μέρος μιας αλυσίδας που σχετίζεται με ένα αντικείμενο, ένα ευρύτερο πεδίο. Τα μέλη συμμετέχουν στο cluster διατηρώντας την ανεξαρτησίας τους μεν, συνεργαζόμενοι όμως (όχι σε σχέση αποκλειστικότητας) με άλλα μέλη που είναι κρίκοι πριν/μετά το δικό τους συγκεκριμένο πεδίο. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός τελικού αποτελέσματος, προϊόντος, υπηρεσίας.
Κάθε μέλος διατηρεί την ανεξαρτησία του, αλλά και εκμεταλλεύεται το μοίρασμα κοινής πληροφορίας και τεχνογνωσίας. Δημιουργείται λοιπόν για κάθε κρίκο/μέλος ένα ευνοϊκότερο υποστηρικτικό οικονομικό περιβάλλον. Τα μέλη αποκτούν τη δυναμική μεγάλης επιχείρησης, ενώ παραμένουν μικρές μονάδες.
Επίσης το cluster δημιουργεί μεγαλύτερα κρίσιμα μεγέθη για αφομοίωση μοντέλων που προκαλούν οικονομία κλίμακας. Ωστόσο στο cluster, κάθε μέλος/κρίκος προσπαθεί να προσθέσει αξία στην αξιακή αλυσίδα του κλάστερ αφομοιώνοντας καινοτομία στο κόστος και στην ανάπτυξη. Δημιουργείται έτσι μια οικονομία κοινού σκοπού (κοινό συμφέρον σε κοινό υπόβαθρο.
Σχετικά με την καινοτομία, συνήθως ο τελευταίος κρίκος αντιμετωπίζει μεγαλύτερη πίεση και περνά πιο εύκολα στην καινοτομία, γιατί η καινοτομία στον τομέα του είναι φτηνή σε σχέση με την καινοτομία στην παραγωγή. Στα προηγούμενα στάδια η καινοτομία προκύπτει από την έρευνα. Η έρευνα από τη μεριά της απαντά σε ανάγκες της κοινωνίας. Συνεπώς η καινοτομία είναι απάντηση σε ένα ερώτημα ενός μεγέθους κοινωνίας. Η αλυσίδα του cluster αποκτά πολυπλοκότητα και μέγεθος και έτσι μπορεί να αφομοιώσει αποτελέσματα και μοντέλα έρευνας για καινοτομία μεγάλου μεγέθους. Με άλλα λόγια, το cluster συνδέει 1) ανάγκες – καινοτομία και 2) έρευνα – επιχειρήσεις.
Πηγή για βίντεο: https://www.clustercollaboration.eu
Video: Overview of the European cluster initiatives organised by the EU.
https://www.youtube.com/watch?v=3G0_EJ5SFlg&feature=emb_logo
